In maart vorig jaar schreef ik een stuk over hoe Nespresso inzet op afvalvermindering via hun recyclageproces (klik). Ik beloofde toen om ook hun fairtrade koffie verhaal uit te pluizen. Dat is niet zo eenvoudig, want ik kan niet zomaar op een vliegtuig richting Oeganda, Ethiopië, Zimbabwe of Colombia springen om daar met de lokale koffieboeren te praten. Ik moet het dus doen met de info die voor handen is. In dit stuk schets ik hoe Nespresso hun fairtrade gamma uitbouwt en op welke manier zij kunnen bijdragen aan de lokale economie en het welzijn van de lokale bevolking.

Dit is wat Nespresso op hun website schrijft:

“Bij Nespresso vinden we dat elk kopje Nespresso meer kan dan alleen een moment van genot bieden. Het heeft ook de potentie om natuurlijke rijkdommen en menselijk potentieel te herstellen, aan te vullen en nieuw leven in te blazen. Kortom, een kop koffie met een grotere waarde voor de maatschappij en het milieu. Dit is de visie achter The Positive Cup en bouwt voort op Nespresso’s streven naar duurzaamheid bij de inkoop en consumptie van koffie.

Wij doen ons best om deel uit te maken van een duurzame koffie-economie en beseffen dat wij een belangrijke rol spelen bij het scheppen van de sociale, milieu- en economische omstandigheden die nodig zijn om dit te bereiken.”

Sinds 2003 werkt Nespresso onder het zelf uitgevonden AAA Sustainable Quality™-programma (in samenwerking met the Rainforest Alliance) waarbij een systeem voor het inkopen van koffie wordt gebruikt dat is gericht op het leveren van koffie met een constante kwaliteit en zorgt dat ze een positieve invloed hebben op het milieu en de sociale omstandigheden van de boeren. Ongeveer 95% van de koffie die Nespresso inkoopt is nu afkomstig van AAA-plantages.

Wat dat AAA programma dan precies inhoudt, vind je niet meteen terug op de site, maar wat meer speurwerk leert ons dit:

• Boeren helpen om duurzame kwaliteitseisen te behalen (gebaseerd op de standaarden van het Sustainable Agriculture Network (SAN), zoals biodiversiteit respecteren, geen pesticiden, minder waterverbruik, goede arbeidsomstandigheden, …)
• Kwaliteit en productie van koffie verhogen (enkel de beste kwaliteit koffiebonen wordt gebruikt door Nespresso)
• Een correcte prijs voor de koffie
• Langetermijnrelatie tussen boeren en Nespresso (waarin opleidingen een rol spelen, maar ook pensioensparen en ziekteverzekering)

In 2019 lanceerde Nespresso het Reviving Origins-programma dat ernaar streeft de koffieproductie te herstellen in regio’s waar die wordt bedreigd (door oorlog/conflicten, klimaat of economie). Het ondersteunt plaatselijke koffietelers rechtstreeks met financiële investeringen, opleidingen en andere middelen waarmee ze de duurzaamheid van hun landbouwpraktijken kunnen verbeteren en in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Landen die op deze manier samenwerken met Nespresso zijn: Colombia, Indonesië, Ethiopië, India, Nicaragua en sinds recent ook Oeganda.

Op die manier haalde Nespresso voor verschillende koffieblends de Fairtrade certificering (dat label vind je terug op de verpakking). Helaas kwam het bedrijf ook negatief in het nieuws met een documentaire van Dispatches waarin je kinderen uren lang op de koffieplantages zag werken. Kinderarbeid past uiteraard niet in het fairtrade verhaal, dus besloot ik dat even na te vragen. Dit is hun statement:

“We nemen kinderarbeid zeer ernstig en hanteren op dit gebied een nultolerantiebeleid. Naar aanleiding van de Channel 4-documentaire zijn we onmiddellijk een onafhankelijk onderzoek gestart. Op de 374 koffieplantages in Guatemala die koffie aan ons leveren, hebben we helaas 3 gevallen van kinderarbeid vastgesteld.

Nespresso heeft snel gehandeld met betrekking tot deze 3 koffieplantages:

1. Ze zijn tijdelijk uitgesloten van ons AAA-programma;
2. We zullen geen koffie meer kopen bij deze koffieplantages, tot ze kunnen aantonen geen kinderarbeid meer te gebruiken;
3. We hebben de koffieplantages een termijn van 90 dagen gegeven om dit op te lossen en bieden hen ondersteuning via lokale agronomen om ervoor te zorgen dat ze voldoen aan de AAA-regels met betrekking tot kinderarbeid, evenals aan de lokale en internationale wetgeving;
4. Koffieplantages die kunnen bewijzen dat ze deze praktijken definitief hebben stopgezet, kunnen weer in het AAA-programma worden opgenomen.

We hebben in Guatemala een specifiek actieplan ontwikkeld om kinderarbeid te bestrijden. Dit plan omvat zes actiepunten:

1. We zullen het aantal agronomen in Guatemala tegen eind juni verdubbelen en maatschappelijke werkers in dienst nemen;
2. Er zullen strenge controles en onaangekondigde bezoeken plaatsvinden op de koffieplantages;
3. Het gebruik van gedetailleerde dossiers en werkdocumenten voor werknemers zal worden versterkt om een eerlijke verloning te garanderen;
4. Er worden onderwijs- en medische centra voor kinderen opgericht;
5. Het aantal onderwijs- en toelichtingssessies over de risico’s van kinderarbeid zal toenemen;
6. Een hulplijn zal tijdens het volgende oogstseizoen worden getest om alle mogelijke gevallen van kinderarbeid te melden.

Dit actieplan wordt aangevuld met een diepgaande analyse om beter te begrijpen wat de oorzaken van kinderarbeid zijn. We werken aan een beter begrip van de lokale context, de economische en culturele drijfveren en de verscheidene uitdagingen waarmee de boerengemeenschappen in Guatemala worden geconfronteerd, om zo de strijd tegen kinderarbeid in de toekomst te versterken.

We blijven hard werken in Guatemala, net als elders, om ons AAA programma te verbeteren en kinderarbeid te voorkomen.”

Dit toont aan dat niet alles altijd even duidelijk is en dat er zeker nood is aan onderzoek en verdere investering in het fairtrade verhaal. Verder klinkt het allemaal geweldig en als het er echt aan toe gaat zoals omschreven, dan kunnen we dit alleen maar toejuichen. Dit zou de standaard moeten zijn voor alle bedrijven die hun grondstoffen elders halen. De enige vraag die ik verder heb is: wanneer zal 100% van de koffie van Nespresso Fairtrade zijn?